Hoofdtoren

De Hoofdtoren werd in 1532 gebouwd als verdedigingstoren en was een belangrijke schakel in de verdediging van aanvallen vanaf de Zuiderzee. Op de noordelijke wallen stonden meer van dergelijke torens, maar dan veel kleiner van formaat. De Mariatoren is hiervan het enige bewaard gebleven voorbeeld.

De Hoofdtoren stond op het meest zuidelijke puntje aan de Zuiderzee en was tevens de toegang tot de havens. De muren aan zeezijde waren 1,5 meter dik en in de toren zaten schietgaten voor grootvuur en musketvuur. De meeste schietgaten zijn dichtgemetseld, maar zijn nog steeds als zodanig herkenbaar. Bovenin de toren ziet u de weergang, hier vond de verdediging plaats. Oorspronkelijk waren er kantelen. Nu zijn de tussenruimten, die ook wel moordgaten genoemd worden, dichtgezet met houten luiken. De weergang was niet overdekt, ook dit is pas later aangepast.

De voorgevel is, in tegenstelling tot de sobere toren, rijk gedetailleerd. Roodbruin metselwerk en banden van natuursteen wisselen elkaar af. In vaktaal noemen we dit speklagen, naar de spekkoek uiteraard! De bogen in het metselwerk worden bogenfriezen genoemd. Wanneer ze uit drie bogen bestaan, zijn het driepasboogjes. Ooit had dit gebouw een trapgevel, maar nu heeft het pand een tuitgevel. Helemaal in de top is de jaartalaanduiding en daarboven de prachtige lantaarn. Achter de toren ligt een aanlegsteiger en in de directe omgeving ligt een sluis. Al vanaf 1464 ligt hier een houten steiger. Dit monument wordt ook wel het Houten Hoofd genoemd. De sluis werd rond 1777 aangelegd.