Begraafplaats Keern opgeknapt

De monumentale begraafplaats aan het Keern krijgt een flinke opknapbeurt. Omdat de begraafplaats haar oorspronkelijke functie is verloren, ontstond het idee bij Team Erfgoed van de gemeente Hoorn om haar een nieuwe functie te geven. De begraafplaats gaat dienen als groene ruimte bij het stedelijke knooppunt. Een stilteplek waar mensen kunnen wandelen en kunnen genieten van het groen. De gemeente is in 2019 begonnen met dit project. Team Erfgoed en Team Stadsbeheer doen dit samen met de Stichting Vrienden van de begraafplaats Keern te Hoorn. Het project is nog in volle gang, maar er zijn al grote resultaten te zien waaronder opgeknapte grafzerken en een fraai nieuw hek. Ook wordt het groen op de begraafplaats aangepakt.

Detail stadsplattegrond Hoorn uit 1888, links de begraafplaats

Algemene begraafplaats Keern

De begraafplaats Keern in Hoorn werd in 1830 in gebruik genomen. Twee jaar eerder kwam er in Nederland een verbod op het begraven in en bij kerken. Plaatsen met meer dan duizend inwoners moesten minimaal 35 meter buiten de bebouwde kom een begraafplaats aanleggen. Daarom kocht het Hoornse gemeentebestuur een stuk grasland aan het Keern, buiten de stadswallen. Dit werd de eerste algemene begraafplaats van de stad. De ingang tot de begraafplaats bestond uit een bruggetje en een poort aan het Keern. In 1960 werd deze verplaatst naar het Dampten. Sinds de opening van een nieuwe begraafplaats aan de Berkhouterweg in 1969 is begraafplaats Keern nauwelijks nog gebruikt. Alleen bijzettingen in familiegraven vinden nog plaats. In 2017 zijn het oudste deel van begraafplaats Keern en een aantal bijzondere graven aangewezen als gemeentelijk monument vanwege hoge cultuurhistorische waarde. Het opslaghuisje kreeg deze status al in 1992.

Oorspronkelijke ingang aan het Keern

Begraafplaats Keern met achterin het opslaghuisje

Slechte staat

De in onbruik geraakte begraafplaats Keern verkeerde al lange tijd in slechte staat. Dit kwam mede door achterstallig onderhoud. Ook was een deel van de graven beschadigd door verwering en vandalisme. Zerken waren omgevallen of gebroken en een aantal aluminium of koperen grafkettingen was kapot of verdwenen. Daarbij was een deel van het groen aan het einde van de levensduur en was er wildgroei van niet-oorspronkelijk groen. Bovendien bleek de muur aan het Keern na bouwkundige keuring in slechtere staat te zijn dan gedacht. Deze verarmde staat zorgde voor een negatieve beeldvorming en belevingswaarde bij bezoekers.

 

 

 

 

 

 

 

Restauratie graven en hekwerk

Daarom kwam de gemeente met het plan om de begraafplaats haar waardigheid weer terug te geven. Daarbij was het niet de bedoeling om alles in nieuwstaat te herstellen. Het mocht eruitzien als een oude begraafplaats, maar dan wel in een goede staat. In 2019 is er dan ook begonnen met het terughoudend restaureren van graven en het herstellen van het groen. Gebroken grafstenen worden aan elkaar gelijmd en omgevallen zerken worden weer rechtop geplaatst. Daarnaast is op de plek van de oorspronkelijke ingang in de muur aan het Keern een fraai gietijzeren hekwerk geplaatst. De muur onttrok de begraafplaats aan het zicht. Het nieuwe hek kan niet open, maar zorgt er wel voor dat de begraafplaats meer wordt betrokken bij haar omgeving. Tegelijk is de muur waar nodig hersteld. Het hek is deels gefinancierd vanuit de subsidieregeling “Beleefbaar maken van erfgoed” van de gemeente Hoorn. Voor de muur is een perk aangelegd voor een groener aanzicht.

Toekomstige werkzaamheden

Op de planning staat het opnieuw inrichten van het voorterrein van de begraafplaats. Daarbij is een parkachtige sfeer het uitgangspunt. De graven worden verder opgeknapt en er komt nog extra nieuwe beplanting. Vanaf het hekwerk loopt een middenpad richting het opslaghuisje op de begraafplaats. Verlichting bij het hek en het huisje zullen de zichtbaarheid van de begraafplaats nog meer vergoten. Ook komt er informatievoorziening. Zo kunnen bezoekers meer te weten komen over de historie van de begraafplaats en de bijzondere graven.

Het gietijzeren hekwerk

Na oplevering in oktober 2020

 

Stichting Vrienden van de begraafplaats Keern te Hoorn

Een belangrijke partij in de opwaardering van de begraafplaats is de Stichting Vrienden van de begraafplaats Keern te Hoorn. Deze stichting werd in 2019 opgericht. Het is een samenwerkingsverband van Vereniging Oud Hoorn, Kerkmeijer-de Regt Stichting en Stichting Stadsherstel Hoorn. Naast het reguliere onderhoud, dat door de gemeente wordt gedaan, zorgt deze stichting voor verfraaiing en vergroting van de belevingswaarde. Ook schenkt de stichting aandacht aan de geschiedenis van de begraafplaats en de graven. Er vindt regelmatig overleg plaats tussen de gemeente en de stichting.

Uw hulp

De gemeente neemt als eigenaar een groot deel van de kosten van dit project voor haar rekening. Zo wordt er subsidie verleend vanuit de regeling voor restauratie van monumenten en het beleefbaar maken van erfgoed. Ook de stichting, het Rabobank Coöperatiefonds en vrienden en donateurs dragen financieel bij. Voor toekomstige werkzaamheden zoekt de stichting nog steun. Het is mogelijk om ‘Vriend’ te worden of te doneren, of als vrijwilliger mee te helpen tijdens een klusdag op de begraafplaats. Zie voor meer informatie de website of stuur een mail naar vriendenkeern@hotmail.com.

Graf Adriaanse voor restauratie

Graf Adriaanse na restauratie